Thị trường ô tô tại một quốc gia BRICS từng được xem là miếng bánh béo bở cho các thương hiệu xe Trung Quốc đang chứng kiến sự thay đổi chóng mặt. Doanh số bán xe nhập khẩu từ Trung Quốc đã lao dốc đến 58%, trong khi hơn 200 showroom phải đóng cửa. Điều này đánh dấu một thời kỳ kết thúc của lợi nhuận dễ dàng, mở ra nhiều thách thức mới cho các nhà sản xuất ô tô đến từ nền kinh tế tỷ dân.
Tình hình doanh số xe Trung Quốc tại thị trường Nga suy giảm nghiêm trọng
Sau một thời gian tăng trưởng rực rỡ, doanh số xe Trung Quốc tại Nga bắt đầu trải qua giai đoạn suy giảm nghiêm trọng. Trước đó, thị trường này từng được biết đến như một điểm đến hấp dẫn, thu hút lượng lớn ô tô từ Trung Quốc nhờ vào giá cả cạnh tranh và nhu cầu tiêu dùng đang lên cao. Tuy nhiên, các con số gần đây phản ánh sự tụt dốc không phanh, làm gián đoạn chuỗi tăng trưởng kéo dài nhiều năm và đặt ra câu hỏi về khả năng duy trì vị thế lâu dài của các thương hiệu tới từ Trung Quốc tại quốc gia BRICS này.
Sau giai đoạn tăng trưởng nóng kéo dài hơn hai năm, xuất khẩu ô tô Trung Quốc sang Nga đang lao dốc
Sự tăng trưởng bùng nổ trước khi lao dốc
Giai đoạn trước năm 2023 chứng kiến sự bứt phá ngoạn mục trong doanh số xe Trung Quốc tại Nga. Với mức giá hấp dẫn và mẫu mã đa dạng, các hãng xe đã dễ dàng chiếm lĩnh thị phần. Nhiều người tiêu dùng Nga lựa chọn xe Trung Quốc bởi sự hợp lý về giá thành cũng như những cải tiến về công nghệ mà các thương hiệu này mang lại. Việc mở rộng mạng lưới phân phối đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho người mua cũng góp phần thúc đẩy doanh số tăng vọt.
Thống kê doanh số xuất khẩu từ năm 2021 đến 2025
Dữ liệu chính thức cho thấy lượng xuất khẩu ô tô từ Trung Quốc sang Nga đã tăng ổn định từ năm 2021 đến giữa năm 2023, đạt đỉnh điểm vào cuối năm 2023 với mức tăng trưởng trên 40%. Tuy nhiên, kể từ đầu năm 2024, xu hướng này nhanh chóng đảo chiều khi doanh số giảm dần và đến quý I/2025 đã sụt giảm tổng cộng 58% so với đỉnh điểm. Con số này phản ánh rõ ràng sự khắc nghiệt trong môi trường kinh doanh hiện nay.
Thị trường Nga không còn là điểm đến hàng đầu của ô tô Trung Quốc
Với sự suy yếu đáng kể về doanh số, Nga đã không còn giữ vị trí là thị trường xuất khẩu chủ lực của xe Trung Quốc. Các nhà sản xuất bắt đầu tìm kiếm cơ hội tại các quốc gia khác hoặc tập trung phát triển sản phẩm phù hợp hơn với nhu cầu nội địa. Sự thay đổi này cho thấy rõ sự mất đi ưu thế trước kia và những thách thức ngày càng lớn trong việc duy trì sự hiện diện lâu dài trên thị trường BRICS quan trọng này.
Nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm doanh số tại Nga
Việc doanh số xe Trung Quốc lao dốc tại thị trường Nga không phải ngẫu nhiên mà có nguyên nhân sâu xa bắt nguồn từ nhiều yếu tố kết hợp. Chính sách thuế nhập khẩu mới được áp dụng khiến chi phí đội lên đáng kể, bên cạnh đó việc siết chặt quy định liên quan đến kênh nhập khẩu không chính thức làm ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn cung và dịch vụ hậu mãi. Thêm vào đó, áp lực tài chính lên người tiêu dùng với lãi suất vay cao cùng chi phí sở hữu tăng cũng làm giảm khao khát mua sắm xe mới. Cuối cùng là tâm lý dè dặt chờ đợi sự trở lại của các thương hiệu quốc tế truyền thống cũng góp phần làm thay đổi bức tranh thị trường.
Các chính sách thuế và phí nhập khẩu mới của Nga
Chính phủ Nga đã áp dụng một loạt biện pháp thuế quan và phí nhập khẩu nhằm bảo vệ ngành công nghiệp nội địa đồng thời điều chỉnh cân bằng cán cân thương mại. Những chính sách mới này làm tăng đáng kể chi phí dành cho ô tô nhập khẩu từ Trung Quốc, khiến giá bán cuối cùng không còn giữ được sức cạnh tranh như trước kia. Điều này đã trực tiếp làm giảm sức hấp dẫn của xe Trung Quốc đối với khách hàng nội địa.
Siết chặt kênh nhập khẩu “kênh xám” và ảnh hưởng đến dịch vụ hậu mãi
“Kênh xám” – một phương thức nhập khẩu không chính thức nhưng phổ biến – bị kiểm soát nghiêm ngặt hơn khiến lượng xe đưa vào thị trường bị hạn chế một cách rõ rệt. Đây cũng là nguyên nhân khiến dịch vụ hậu mãi bị ảnh hưởng do thiếu hụt linh kiện thay thế hoặc các hỗ trợ kỹ thuật không được đảm bảo như kỳ vọng. Từ đó, độ tin cậy của khách hàng đối với thương hiệu cũng giảm sút.
Suy yếu nhu cầu tiêu dùng do lãi suất cao và chi phí sở hữu tăng
Điều kiện kinh tế vĩ mô tác động trực tiếp lên khả năng chi trả của người tiêu dùng thông qua việc tăng lãi suất vay mua xe cùng chi phí bảo dưỡng, sửa chữa ngày càng cao. Khi gánh nặng tài chính trở nên quá lớn, người dân buộc phải thắt chặt ngân sách chi tiêu, đặc biệt đối với các mặt hàng có giá trị lớn như ô tô.
Tâm lý chờ đợi người tiêu dùng trước tín hiệu quay lại của các thương hiệu quốc tế
Các tín hiệu hồi phục và trở lại mạnh mẽ của nhiều hãng xe quốc tế sau khủng hoảng khiến người tiêu dùng cảm thấy phân vân hơn khi lựa chọn mua xe. Nhiều khách hàng có xu hướng chờ đợi những mẫu mã mới hoặc ưu đãi hấp dẫn từ các thương hiệu quen thuộc thay vì quyết định ngay lập tức với dòng xe giá rẻ từ Trung Quốc.
Hậu quả của sự thay đổi chính sách với thị trường xe Trung Quốc tại Nga
Việc thay đổi chính sách thuế và quản lý nhập khẩu không chỉ làm tổn hại tới lợi thế cạnh tranh giá thấp của ô tô Trung Quốc mà còn gây ra nhiều hệ lụy sâu rộng trên toàn bộ chuỗi cung ứng và thị trường tiêu thụ tại Nga. Chi phí gia tăng khiến sản phẩm trở nên kém hấp dẫn hơn trong mắt người mua, đồng thời áp lực tái chế và xử lí phương tiện cũng đặt thêm gánh nặng tài chính lên các nhà kinh doanh. Kết quả là nhu cầu chung cho việc mua sắm xe mới trên toàn bộ thị trường suy giảm rõ nét.
Các thương hiệu Trung Quốc chiếm thị phần lớn tại Nga trong năm 2024
Mất đi lợi thế giá rẻ truyền thống
Lợi thế nổi bật nhất giúp ô tô Trung Quốc vươn lên trước đây là mức giá cực kỳ cạnh tranh so với các đối thủ truyền thống. Tuy nhiên khi thuế nhập khẩu và các khoản phí khác tăng cao thì chênh lệch giá giữa xe Trung Quốc và những mẫu mã quốc tế bị thu hẹp lại đáng kể, thậm chí ở một vài phân khúc còn mất hoàn toàn tính ưu việt về giá.
Gia tăng chi phí nhập khẩu và phí tái chế xe
Sự bổ sung hoặc điều chỉnh các loại phí liên quan đến việc tái chế phương tiện cũ cùng với quy định nghiêm ngặt về chuẩn môi trường làm tăng thêm gánh nặng tài chính cho nhà sản xuất lẫn người tiêu dùng cuối cùng. Những chi phí phát sinh này tác động trực tiếp lên giá thành cuối cùng của sản phẩm.
Sự giảm sút nhu cầu mua xe mới trên toàn thị trường
Không chỉ riêng dòng xe Trung Quốc, toàn bộ ngành công nghiệp ô tô tại Nga đều chứng kiến lượng cầu giảm sút do ảnh hưởng của bối cảnh kinh tế khó khăn kết hợp với chi phí sở hữu gia tăng khiến khách hàng e dè trong quyết định mua sắm phương tiện mới.
Phản ứng của các doanh nghiệp xe Trung Quốc trước biến động thị trường
Trước những diễn biến bất lợi liên tục, nhiều hãng ô tô Trung Quốc đã buộc phải tái cấu trúc chiến lược kinh doanh nhằm thích ứng với thực tế mới. Việc thu hẹp quy mô hoạt động bằng cách đóng cửa hàng trăm showroom thể hiện bước điều chỉnh mạnh mẽ để cắt giảm chi phí vận hành. Đồng thời, nhiều công ty bắt đầu bán tháo tài sản ở khu vực để huy động nguồn vốn hoặc chuẩn bị cho những kế hoạch mở rộng sang những thị trường khác tiềm năng hơn.
Thu hẹp quy mô hoạt động và đóng cửa showroom
Hơn 200 showroom phân phối ô tô của các thương hiệu Trung Quốc đã phải đóng cửa trong quý đầu tiên của năm 2025 nhằm hạn chế thiệt hại tài chính do sức mua yếu và lợi nhuận suy giảm liên tục. Hành động này vừa giúp tiết kiệm nguồn lực vừa tạo điều kiện để tập trung khai thác những trung tâm có tiềm năng sinh lời cao hơn.
Điều chỉnh chiến lược kinh doanh và bán tài sản tại Nga
“Thay đổi chiến thuật” trở thành cụm từ được nhắc đến nhiều khi các nhà sản xuất bắt đầu rút lui khỏi những dự án không còn đạt hiệu quả mong muốn đồng thời thanh lý những tài sản cố định hoặc bất động sản nhằm cân bằng tài chính hoặc tái đầu tư vào những lĩnh vực khác.
Tác động lên hệ thống phân phối và biên lợi nhuận
Với quy mô nhỏ lại cùng áp lực cạnh tranh gia tăng, hệ thống phân phối gặp khó khăn trong việc duy trì mức độ bao phủ rộng rãi như trước đây; biên lợi nhuận cũng bị bóp nghẹt do phải điều chỉnh giá bán theo hướng cắt giảm hoặc giữ ổn định để kích cầu trong lúc nguồn cung hạn chế.
Tác động tổng thể và triển vọng tương lai cho xe Trung Quốc tại quốc gia BRICS này
“Quốc gia BRICS không còn là ‘thiên đường’ của xe Trung Quốc” đang trở thành thực trạng báo hiệu giai đoạn thử thách kéo dài đối với ngành công nghiệp ô tô nước này trên đất khách. Thị trường Nga giờ đây giống như bài kiểm tra sức bền đối với chiến lược phát triển dựa vào lợi thế giá rẻ vốn từng rất thành công nhưng nay đã lỗi thời. Để tồn tại và phát triển tiếp tục, các hãng buộc phải chuyển hướng sang nâng cao chất lượng sản phẩm cũng như đa dạng hóa mô hình kinh doanh phù hợp với tình hình cạnh tranh gay gắt và những chính sách mới ban hành.
Hơn 200 showroom ô tô Trung Quốc đóng cửa trong quý I/2025 tại Nga
Thị trường Nga trở thành bài kiểm tra sức bền cho các hãng xe Trung Quốc
“Nga không chỉ đơn thuần là nơi để xuất khẩu mà còn là thước đo thực tiễn giúp minh chứng khả năng thích ứng cùng độ bền vững trong kinh doanh của ngành ô tô đến từ Trung Quốc giữa bối cảnh đầy biến động hiện nay.”
Thay đổi mô hình kinh doanh dựa vào lợi thế giá rẻ không còn khả thi
“Lợi thế cạnh tranh dựa trên việc cung cấp sản phẩm giá thấp đang dần mất đi hiệu quả khi mà người tiêu dùng ngày càng đề cao chất lượng cũng như dịch vụ kèm theo hơn là chỉ tập trung vào mức giá.”
Dự báo xu hướng phát triển giai đoạn tới trong bối cảnh cạnh tranh và chính sách mới
“Nhìn về phía trước, sự phát triển sẽ phụ thuộc nhiều vào khả năng đổi mới sáng tạo về công nghệ, xây dựng mạng lưới phân phối linh hoạt đồng thời tuân thủ nghiêm túc yêu cầu pháp lý nhằm tìm kiếm cơ hội thắng thế trong cuộc chơi ngày càng khốc liệt.”
“Quốc gia BRICS không còn là ‘thiên đường’ của xe Trung Quốc: Doanh số lao dốc nghiêm trọng mở ra kỷ nguyên mới”
“Quốc gia BRICS không còn là ‘thiên đường’ của xe Trung Quốc: Doanh số lao dốc 58%, hơn 200 showroom đóng cửa, hết thời kiếm tiền dễ dàng” chính là minh chứng rõ nét cho sự thay đổi đầy thử thách mà ngành ô tô nước này đang phải đối mặt tại thị trường khó tính như Nga. Việc mất dần vị thế ưu thế về giá thành cùng sự thắt chặt chính sách thuế đã đánh dấu bước ngoặt quan trọng buộc các nhà sản xuất cần phải thích ứng nhanh chóng nếu muốn tồn tại lâu dài trên sân chơi toàn cầu đầy biến động hiện nay.
