Một hãng xe đang đầu tư xây dựng nhà máy tại Hưng Yên vừa công bố chiến lược phát triển mạng lưới robotaxi trên phạm vi toàn cầu. Điều này tạo ra nhiều câu hỏi về việc liệu Việt Nam có được đưa vào kế hoạch mở rộng dịch vụ đầy tiềm năng này hay không. Bài viết sẽ phân tích sâu về công nghệ robotaxi, kế hoạch triển khai, cũng như thực trạng và triển vọng phát triển robotaxi tại Việt Nam.
Tổng quan về công nghệ robotaxi
Robotaxi đang trở thành xu hướng nổi bật trong lĩnh vực giao thông thông minh khi kết hợp các tiến bộ công nghệ tự hành để mang lại trải nghiệm di chuyển hiện đại, an toàn và tiện lợi. Đây là loại hình vận tải tự động, thay thế taxi truyền thống bằng các phương tiện không người lái, giúp giảm thiểu tai nạn do lỗi con người và tăng hiệu quả sử dụng phương tiện. Việc ứng dụng robotaxi không chỉ dựa trên phần cứng hiện đại mà còn cần hệ sinh thái phần mềm linh hoạt, đảm bảo sự tương tác giữa xe và môi trường xung quanh một cách chính xác và kịp thời.
Định nghĩa và đặc điểm của robotaxi
Robotaxi được định nghĩa là dịch vụ taxi vận hành hoàn toàn tự động hoặc bán tự động, không cần tài xế trực tiếp điều khiển xe trong hầu hết trường hợp. Đặc điểm nổi bật của robotaxi nằm ở khả năng nhận diện môi trường xung quanh nhờ hệ thống cảm biến đa dạng, đồng thời tối ưu hóa tuyến đường qua trí tuệ nhân tạo (AI). So với các dịch vụ gọi xe truyền thống, robotaxi hứa hẹn cải thiện đáng kể độ an toàn và mức độ thuận tiện cho người dùng khi di chuyển trong đô thị.
Robotaxi là loại hình dịch vụ tương tự taxi công nghệ như Grab hay Xanh SM tại Việt Nam.
Công nghệ tích hợp trên robotaxi AI cảm biến camera radar LiDAR
Sự kết hợp của nhiều công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), cảm biến camera hình ảnh, radar sóng radio và LiDAR quét tia laser đã tạo nên một hệ thống nhận biết toàn diện cho robotaxi. AI xử lý dữ liệu từ các cảm biến để phân tích tình huống giao thông theo thời gian thực. Radar giúp phát hiện vật thể ở khoảng cách xa trong điều kiện thời tiết xấu, còn LiDAR cho phép dựng bản đồ 3D chi tiết của môi trường xung quanh. Nhờ vậy, robotaxi có thể đưa ra quyết định an toàn ngay tức thì nhằm tránh va chạm và đảm bảo hành trình trơn tru.
Robottaxi dựa trên nền tảng xe điện EV
Hầu hết robotaxi hiện nay đều phát triển dựa trên nền tảng xe điện (EV) nhằm tận dụng lợi thế thân thiện với môi trường và chi phí vận hành thấp hơn so với xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch. Xe điện dễ dàng tích hợp các thiết bị công nghệ cao phục vụ tự hành hơn nhờ cấu trúc đơn giản của hệ thống truyền động. Thêm vào đó, việc sử dụng xe điện giúp giảm tiếng ồn và khí thải gây ô nhiễm, góp phần xây dựng đô thị bền vững hơn.
Kế hoạch phát triển mạng lưới robotaxi toàn cầu của hãng xe
Hãng xe đang tiến hành xây dựng một chiến lược phát triển mạnh mẽ nhằm mở rộng mạng lưới robotaxi ra khắp thế giới. Để đạt được mục tiêu này, hãng không chỉ tập trung vào nâng cấp công nghệ mà còn xây dựng hệ sinh thái vận tải thông minh đa dạng, hỗ trợ tốt nhất cho cả người dùng và vận hành doanh nghiệp. Dự định trong vòng 10 năm tới là phủ sóng dịch vụ này tại hàng trăm thành phố lớn với quy mô đầu tư tỷ đô la Mỹ.
Nền tảng gọi xe Caocao Mobility và vai trò trong hệ sinh thái chia sẻ xe năng lượng mới
Caocao Mobility hoạt động như một nền tảng gọi xe đa tiện ích chuyên biệt dành cho các phương tiện năng lượng mới gồm cả robotaxi và xe điện cá nhân. Nền tảng này đóng vai trò trung tâm trong việc kết nối người dùng với dịch vụ vận tải xanh, đồng thời hỗ trợ quản lý đội xe thông qua phân tích dữ liệu lớn và AI giúp tối ưu hóa lịch trình di chuyển cũng như giảm thiểu thời gian chờ đợi.
Mục tiêu mở rộng dịch vụ đến 100 thành phố toàn cầu với giá trị giao dịch 14 tỷ USD
Chiến lược kinh doanh đặt ra mục tiêu rằng trong vòng một thập kỷ tới, mạng lưới robotaxi sẽ phủ sóng ít nhất 100 thành phố lớn trên thế giới với tổng giá trị giao dịch dự kiến đạt khoảng 14 tỷ USD. Đây là tham vọng lớn nhưng phù hợp với xu hướng phát triển nhanh chóng của các giải pháp giao thông hiện đại trên nền tảng kỹ thuật số và thân thiện môi trường.
Một chiếc robotaxi đang di chuyển trên đường phố Trung Quốc.
Thành lập năm trung tâm hoạt động toàn cầu trong thập kỷ tới
Để hỗ trợ quản lý vận hành hiệu quả mạng lưới rộng lớn này, hãng sẽ thiết lập năm trung tâm điều phối hoạt động ở vị trí chiến lược thuộc các khu vực châu Á, châu Âu và Bắc Mỹ. Những trung tâm này sẽ đảm nhiệm chức năng giám sát kỹ thuật liên tục, xử lý dữ liệu vận hành theo thời gian thực cũng như phát triển các giải pháp nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Trung tâm Vận tải Thông minh Xanh và các tính năng hỗ trợ robotaxi
Trung tâm Vận tải Thông minh Xanh chính là trái tim của hệ sinh thái vận tải tương lai mà hãng xe đang hướng tới. Cơ sở vật chất được trang bị hiện đại không chỉ phục vụ cho việc vận hành thường nhật mà còn cung cấp các công nghệ tự động giúp bảo trì nhanh chóng và nâng cao tuổi thọ cho từng phương tiện trong mạng lưới robotaxi.
Cơ sở vật chất phục vụ vận hành robotaxi tự động thay pin vệ sinh dọn dẹp nội thất
Trung tâm được thiết kế nhằm đáp ứng nhu cầu tự động hóa cao cấp như thay pin siêu nhanh cho xe điện, đồng thời có hệ thống vệ sinh nội thất tự động để duy trì sự sạch sẽ và thoải mái cho hành khách sau mỗi chuyến đi. Quá trình này diễn ra khép kín nhằm giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động của xe cũng như đảm bảo trải nghiệm đồng nhất cho khách hàng.
Điều phối thông minh và tự động thanh toán
Không chỉ tập trung vào bảo trì vật lý, trung tâm còn áp dụng trí tuệ nhân tạo để điều phối luồng phương tiện hiệu quả theo yêu cầu thực tế của khách hàng. Hệ thống thanh toán cũng được tích hợp hoàn toàn tự động qua ứng dụng điện thoại giúp quá trình đi lại trở nên nhanh gọn mà không cần thao tác thủ công hay tiếp xúc trực tiếp.
Trang bị bệ hạ cánh eVTOL và hệ thống sạc dự phòng cho cơ sở hạ tầng đô thị tương lai
Bước tiến vượt bậc khác của trung tâm nằm ở việc chuẩn bị cơ sở hạ tầng dành cho phương tiện cất hạ cánh thẳng đứng chạy điện (eVTOL). Đây là dấu hiệu cho thấy hãng xe đang nhìn nhận đa dạng phương thức giao thông tương lai nhằm kết nối liền mạch giữa đường bộ truyền thống với các giải pháp bay cá nhân hoặc taxi bay. Hơn nữa, hệ thống sạc dự phòng luôn sẵn sàng giúp đảm bảo tính liên tục trong vận hành dù gặp sự cố về nguồn điện.
Một chiếc robotaxi thuộc nền tảng Caocao Mobility.
Mô hình Trung tâm Vận chuyển Thông minh Xanh.
Lộ trình phát triển công nghệ và vận hành robotaxi của hãng xe
Lộ trình phát triển được chia thành nhiều giai đoạn rõ ràng nhằm kiểm soát chất lượng đồng thời tạo bước đệm vững chắc để tiến tới vận hành hoàn toàn tự động đa khu vực địa lý khác nhau. Mỗi giai đoạn đều đem lại những bài học quý giá giúp hoàn thiện hệ thống cũng như điều chỉnh phù hợp với đặc thù từng thị trường.
Giai đoạn 1 xác minh công nghệ thử nghiệm quy mô nhỏ
Bắt đầu từ việc thử nghiệm trong phạm vi giới hạn với số lượng ít phương tiện nhằm đánh giá hiệu suất tương tác giữa phần mềm AI với dữ liệu thực tế từ môi trường giao thông phức tạp. Giai đoạn này đặc biệt chú trọng đến khả năng làm chủ công nghệ cảm biến cũng như phản ứng kịp thời trước các tình huống bất ngờ trên đường.
Giai đoạn 2 chuyển đổi vận hành có tài xế sang không người lái hoàn toàn
Sau khi thu thập đủ dữ liệu đánh giá độ tin cậy, bước tiếp theo là dần loại bỏ sự can thiệp của con người nhằm hướng tới vận hành không người lái trọn vẹn. Điều này đòi hỏi phải đảm bảo an toàn tuyệt đối song song với khả năng xử lý mọi tình huống bất ngờ mà tài xế con người vẫn thường xuyên đảm nhiệm trước đây.
Khám phá mô hình vận hành lai giữa xe tự lái và do con người điều khiển
Song song với việc phát triển hoàn toàn tự động, hãng còn nghiên cứu mô hình lai kết hợp linh hoạt giữa hai hình thức điều khiển để nâng cao tính thích ứng ở từng khu vực khác nhau hoặc khi xảy ra sự cố kỹ thuật khiến cần tài xế can thiệp kịp thời để đảm bảo an ninh cho hành khách cũng như môi trường xung quanh.
Bản vẽ của Trung tâm Vận chuyển Thông minh Xanh.
Thực trạng và tiềm năng phát triển robotaxi tại Việt Nam
“Hãng xe xây nhà máy ở Hưng Yên sẽ mở rộng mạng lưới robotaxi ra toàn cầu Việt Nam có nằm trong kế hoạch?” là câu hỏi được nhiều người quan tâm bởi tiềm năng to lớn của thị trường này tại quốc gia đang phát triển mạnh mẽ về hạ tầng giao thông số cũng như nhận thức về giải pháp xanh ngày càng nâng cao. Hiện tại Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn đầu trong việc thử nghiệm và phổ biến dịch vụ robotaxi song những bước tiến gần đây đã mở ra cơ hội vàng.
Mức độ nhận biết phổ biến robotaxi tại Việt Nam hiện nay
“Robotaxi” vẫn còn là khái niệm mới lạ đối với đại đa số người dùng Việt Nam nhưng dần dần được biết đến nhiều hơn nhờ các chiến dịch truyền thông cùng sự xuất hiện thử nghiệm tại một số địa phương lớn như Hà Nội hay TP.HCM. Các ứng dụng gọi xe truyền thống cũng bắt đầu tích hợp thêm lựa chọn xe điện thân thiện môi trường khiến bước đệm để phát triển robotaxi ngày càng vững chắc hơn.
So sánh với các quốc gia EU Trung Quốc Hoa Kỳ về ứng dụng robotaxi
“Ở các nước phát triển như Liên minh Châu Âu, Trung Quốc hay Hoa Kỳ,” phạm vi ứng dụng robotaxi đã đạt mức rất cao với hàng loạt dự án thương mại hóa quy mô lớn đi đôi cùng sự hoàn thiện về mặt pháp lý cùng hạ tầng kỹ thuật tiên tiến giúp dịch vụ trở nên phổ biến và tin cậy hơn rất nhiều so với thị trường mới nổi như Việt Nam.
